Organisaties die goed worden gemanaged zijn beter gewapend tegen veranderende omstandigheden. Maar wat is goed management? Slechts vier dimensies van management blijken bepalend te zijn voor het succes van een organisatie. In plaats van zelf het wiel uit te vinden, kun je als manager jouw eigen lot en dat van jouw organisatie een forse impuls geven door wetenschappelijk onderzochte richtlijnen voor goed management te adopteren en uit te rollen. Als je balans weet te vinden tussen deze vier dimensies van management en ze weet toe te passen in jouw situatie, leg je een solide basis voor een gezonde en effectieve organisatie.
Management en productiviteit
Economen hebben zich lang verbaasd over de verbazingwekkende productiviteitsverschillen tussen bedrijven en landen. Bloom & van Reenen (2010) leverden bewijs dat dergelijke verschillen grotendeels variaties in managementkwaliteit weerspiegelen. Daarvoor hebben zij een groot systematisch onderzoeksprogramma ontwikkeld op basis van interviews en een evaluatietool dat 18 managementpraktijken definieert en scoort. De combinatie van deze indicatoren, een ongewogen gemiddelde van deze 18 scores, blijkt een belangrijke maatstaf voor managementkwaliteit. Aangetoond is dat organisaties met betere managementpraktijken productiever zijn, innovatiever en grotere overlevingskansen hebben.
Vier dimensies
Bloom en van Reenen rapporteren de 18 onderzochte managementpraktijken in 4 dimensies:
- Operationeel beheer, de inrichting van werkprocessen met zo min mogelijk verspilling;
- Doelen, de mate waarin een organisatie doelen stelt gericht op de lange termijn, gekoppeld aan ambitieuze maar haalbare kortetermijnprestatiedoelen;
- Monitoring, de mate waarin de organisatie systematisch haar doelstellingen bewaakt en resultaten analyseert om daarmee actief verbetering in gang te kunnen zetten;
- Personeelsmanagement, gericht op het aantrekken, behouden en ontwikkelen van medewerkers.
World Management Survey
Op basis van het werk van Bloom en van Reenen is het World Management Survey (WMS) ontwikkeld. Het WMS is uitgegroeid tot een gestandaardiseerd en internationaal geharmoniseerd onderzoek dat inmiddels bij meer dan 14.000 organisaties in 36 landen is uitgevoerd (Stoker & Garretsen, 2018). Hoofddoel van het WMS is om vast te stellen of en hoe managementpraktijken samenhangen met de prestaties van een organisatie.
WMS in Nederland
In 2018 heeft Rijksuniversiteit Groningen samen met de Rabobank volgens de WMS-methodiek grootschalig onderzoek uitgevoerd naar de kwaliteit van het management bij grotere industriële bedrijven in Nederland (Dieteren et al, 2018). De gemiddelde score van de Nederlandse industriesector bedroeg 3,04 (op een schaal van 1 tot en met 5). Daarmee staat Nederland op de zesde plaats in de internationale ranglijst. Nederland scoort beter dan bijvoorbeeld Groot-Brittannië, Australië en Frankrijk. Scores van Canada, Japan, Zweden, Duitsland en met name de Verenigde Staten zijn echter aanzienlijk hoger. Wat opvalt is dat Nederlandse bedrijven vooral goed scoren op het gebied van operationele aansturing, zelfs ten opzichte van de internationale concurrentie. Ten aanzien van de dimensies doelen en personeelsmanagement is voor Nederlandse bedrijven echter nog veel te winnen.
Binnen Nederland tonen de onderzoeksresultaten opvallende verschillen. Industriebedrijven in Zeeland, Noord‐Brabant en Limburg beschikken over aanmerkelijk betere managementpraktijken dan industriebedrijven in de rest van Nederland. Bedrijven in Zuid‐Nederland scoren vooral fors hoger op het gebied van operationeel management. Zij slagen er veel beter in hun productieprocessen optimaal in te richten en verspilling te voorkomen (Groenewegen & Hardeman, 2019). Op het gebied van doelenmanagement en personeelsmanagement is de regionale variatie in Nederland klein.
Verbeteren van managementpraktijken
Met behulp van de 18 vragen uit de WMS-enquête is het mogelijk per dimensie goede managementpraktijken te identificeren.
Operationeel beheer
- Pas moderne productietechnieken toe om zakelijke doelstellingen te behalen zoals het verlagen van kosten en het verbeteren van de kwaliteit.
- Voer procesverbeteringen niet alleen door als zich problemen voordoen, maar maak continue verbetering onderdeel van het normale bedrijfsproces.
- Introduceer just-in-time levering door leveranciers en stuur op autonomie en flexibiliteit van medewerkers.
Monitoring
- Houd prestaties continu bij en communiceer deze naar alle medewerkers.
- Beoordeel prestaties continu en zoek voortdurend naar mogelijkheden voor verbetering.
- Zorg voor duidelijkheid bij alle betrokkenen omtrent doelen, resultaten en vervolgstappen bij performance gesprekken.
- Verbind consequenties aan het niet behalen van overeengekomen doelstellingen.
Doelen
- Bepaal niet alleen financiële doelen, maar creëer evenwicht tussen financiële en niet-financiële doelen.
- Doelen moeten ambitieus maar haalbaar zijn voor alle onderdelen van de organisatie.
- Kijk naar kortetermijndoelen, maar focus op langetermijndoelen.
- Communiceer de prestatiemaatstaven duidelijk en verbind ze aan individuele prestatieverwachtingen.
Personeel
- Evalueer leidinggevenden en maak ze verantwoordelijk voor het aantrekken, behouden en ontwikkelen van talent in de hele organisatie.
- Zorg voor bijscholing van slechte presteerders of school ze om en begeleid ze naar een beter passende functie (binnen of buiten de organisatie).
- Identificeer, ontwikkel en promoveer de best presterende medewerkers.
- Bied een breed scala aan redenen om getalenteerde mensen zich te laten aansluiten bij de organisatie.
- Doe alles wat nodig is om toptalent te behouden.
Tot slot
Sterk management is de sleutel tot het optimaliseren van processen, het benutten van menselijk potentieel en het succesvol navigeren door veranderingen. Onderzoek heeft aangetoond dat verbetering van managementkwaliteit op vier pijlers rust. Door gericht met deze vier dimensies van management aan de slag te gaan, versterk je jouw kwaliteit als manager en de kwaliteit van je organisatie; praktisch en doelgericht.
In mijn vroegere leidinggevende rollen in de industrie, heb ik nauwelijks weet gehad van dit soort adviezen. Of heb ik er simpelweg onvoldoende voor opengestaan? Hoe dan ook, sinds ik geen leidinggevende rol meer heb, neem ik meer tijd om me te verdiepen in de vraag wat goed management is en probeer ik leiders te ondersteunen met deze kennis. Bijvoorbeeld met behulp van deze blog over vier dimensies van management. Maar ik kan je ook met persoonlijke raad en daad assisteren. Als je daar meer over wilt weten, neem dan contact met me op.
Referenties
Bloom, N. & Reenen, J. van (2010). Why Do Management Practices Differ across Firms and Countries? Journal of Economic Perspectives, 24 (1), 203 – 224.
Dieteren, J., Groenewegen, J., Hardeman, S., Garretsen, H., Haan, L. de & Stoker, J. (2018). Managementkwaliteit in Nederland gemeten. Economisch-Statistische Berichten, 103 (4765).
Groenewegen, J. & Hardeman, S. (2019). Grote regionale verschillen in managementkwaliteit binnen Nederland. Themabericht Rabobank: Utrecht.
Stoker, J. & Garretsen, H. (2018). Goede leiders zweven niet. Business Contact: Amsterdam.